Istotą Ustawy o Ochotniczej Straży Pożarnej jest uregulowanie i podniesienie statusu prawnego jednostek OSP w jednym akcie prawnym rangi ustawowej. Ustawa ma poza tym na celu wzmocnienie ich funkcjonowania we wzajemnych relacjach z gminą, której zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej wykonują. Ponadto, celem ustawy jest przyznanie druhom długo oczekiwanego dodatku emerytalnego, jednolitej legitymacji oraz innych uprawnień.